Zoolog i bioetyk, wykłada na Wydziale Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego i działa jako prezes Polskiego Towarzystwa Etycznego.
Autor ponad 100 szeroko cytowanych prac naukowych. Od 25 lat aktywny działacz na rzecz poprawy losu zwierząt. Był stypendystą Smithsonian Institution i US National Research Council, a także aktywnym członkiem Krajowej Komisji Etycznej ds. Doświadczeń na Zwierzętach w jej konstytutywnej kadencji (1999–2003) oraz I Lokalnej Komisji Etycznej ds. Doświadczeń na Zwierzętach w Warszawie (2019–2024). Przyczynił się do poprawy Ustawy o ochronie zwierząt oraz Ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych. Był architektem kampanii przeciwko ubojowi rytualnemu (2012–2014). Wspiera autorytetem i wiedzą działania przeciwko okrucieństwu wobec zwierząt i ich przemysłowej eksploatacji. Od 1983 wegetarianin, od 2013 weganin.
Podczas 8. Śląskiego Festiwalu Nauki KATOWICE (sobota 7 grudnia) prof. dr hab. Andrzej Elżanowski poprowadzi prelekcję pn. „Nauka a zwierzęta”.
Rozwój nauki potwierdził to, co stało się oczywiste dla Darwina: niektóre zwierzęta posługują się świadomością, doznają cierpienia i przyjemności, a więc mają te same co ludzie potrzeby i interesy, a ich życie posiada wewnętrzną (immanentną) wartość – są celami samymi w sobie i nie powinny być traktowane wyłącznie jako środki do celu, czyli np. modele do badania ludzkich chorób. Obchodzenie się ze zwierzętami przez społeczność naukową ma szczególne znaczenie, gdyż stanowi punkt odniesienia dla innych dziedzin.