Fizyka

Warsztaty stanowią niepowtarzalną szansę, by odkrywać tajemnice Wszechświata i dać upust swojej kreatywności. Podczas spotkania wspólnie skonstruujemy rakiety, dowiemy się, jak przebiegają misje kosmiczne oraz przyjrzymy się bliżej niezwykłym kosmicznym zjawiskom. To idealna okazja, by wcielić się w rolę kosmicznych odkrywców i poznać świat, który sięga daleko poza naszą planetę! Warsztaty przeznaczone są dla dzieci w wieku 5–12 lat.

Pokażemy węgiel jako element przemysłowego dziedzictwa. Carbosfera przeniesie uczestników Festiwalu głęboko pod ziemię w dwójnasób – dzięki wirtualnej rzeczywistości i… klockom Lego. Wiertnica, spągoładowarka, kombajn chodnikowy oraz wielce widowiskowy kombajn ścianowy wspomagany sekcjami obudowy zmechanizowanej są: wykonane w 100% z klocków, w pełni ruchome, zdalnie sterowane za pomocą tabletów. Nie tylko zobaczycie ten majstersztyk, ale będziecie mogli kierować nimi dzięki aplikacji. Carbosfera to też wirtualna wizyta kilkaset metrów pod ziemią.

Ludzie popełniają błędy. Nie jest jednak dobrze, jeśli błędy popełniają konstruktorzy pojazdów kosmicznych. Dowiemy się, jak kosztowny może być brak jednego znaku w oprogramowaniu rakiety czy z pozoru niewinne wykręcenie kilku śrub. Z humorem popatrzymy na najdziwniejsze pomyłki, jakie zdarzyły się w historii astronautyki.

Pierwszy zbudowany w Polsce instrument kosmiczny miał za zadanie badać aktywność słoneczną. Został wyniesiony rakietą, która tak naprawdę była radzieckim pociskiem przerobionym na rakietę nośną. Instrument poleciał w kosmos w 1970 roku, otwierając tym samym całkiem długą listę misji słonecznych z udziałem polskich heliofizyków i inżynierów. Jako Centrum Badań Kosmicznych PAN bierzemy udział w kilku najbardziej przełomowych misjach solarnych ostatnich i najbliższych lat.

Czarne dziury od dziesięcioleci stanowią zagadkę. Pierwsze koncepcje niezwykle gęstych obiektów – wówczas nazywanych czarnymi gwiazdami – pochodzą już z XVIII wieku. Dokładniej to zjawisko opisał Albert Einstein. Od tego czasu świat naukowy stoi przed wielkim wyzwaniem: czarnych dziur nie da się zobaczyć wprost. Jak wobec tego można je obserwować? Skoro ich nie widać, skąd pewność, że w ogóle istnieją? Powstało wiele narzędzi i eksperymentów teoretycznych, umożliwiających wykrywanie czarnych dziur.

Rozmowa z fizykiem teoretycznym Jeffem Forshawem będzie okazją do zgłębienia tematyki fascynującej i złożonej natury czarnych dziur. Udowodni, że badanie pełni fundamentalną rolę w naszym zrozumieniu Wszechświata. Forshaw rzuca światło na najnowsze osiągnięcia naukowe, ujawniając, co nauka odkryła do tej pory, a co pozostaje tajemnicą. Tematy obejmują powstawanie i cykl życia czarnych dziur, ich wpływ na czasoprzestrzeń oraz obecne teorie dotyczące tego, co znajduje się poza horyzontem zdarzeń.

Komputery są zbudowane z tranzystorów, które pozwalają na implementację prostych operacji logicznych poprzez precyzyjną kontrolę pola elektromagnetycznego. Gwałtowny rozwój uczenia maszynowego zaskakuje nas. Możemy użyć cząstek i ich właściwości kwantowych do wykonywania obliczeń. Komputer kwantowy, który musi być odseparowany od reszty wszechświata, żeby działał poprawnie – ale mimo to może się uczyć.

3… 2… 1… Start! Rakiety przeszywają przestworza! Czy chcieliście kiedyś polecieć rakietą? Może marzycie o wysłaniu kogoś lub czegoś w dalekie kosmiczne podróże? Właśnie do tego celu wykorzystujemy rakiety, które udoskonalamy od dziesięcioleci. Ale czy wiecie, co jest ważne w projektowaniu rakiet? Jakie elementy możemy dość łatwo modyfikować w swoim projekcie? Podczas aktywności warsztatowych wykonamy modele z papieru, które będą podlegały waszym modyfikacjom. Dokonamy również wystrzelenia rakiet nieco nieoczywistą wyrzutnią rakietową.

Czy chcecie wysłać swój program w kosmos?! Tak, to możliwe dzięki Astro Pi! To międzynarodowe wyzwanie edukacyjne Europejskiej Agencji Kosmicznej i Fundacji Raspberry Pi. Uczestnicząc w nim, zrealizujecie projekt naukowy, którego częścią jest zaprogramowanie autorskiego kodu zbierającego dane na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Dzięki udziałowi w wyzwaniu Astro Pi – Misja Zero, pracując w niewielkich zespołach, macie okazję napisać swój pierwszy kod, nauczyć się podstaw programowania w języku Python i puścić wodze fantazji podczas tworzenia grafik w stylu pixel art.

Chcecie zostać inżynierkami i inżynierami kosmicznymi? Zastanawialiście się kiedyś, z czego budujemy rakiety, sondy i stacje kosmiczne? Czy materiały wykorzystywane w kosmosie możemy łatwo znaleźć wokół nas? A może sami korzystamy z narzędzi wykonanych z kosmicznych materiałów? Podczas aktywności warsztatowych będziemy pracować z różnymi materiałami mniej i bardziej oczywistymi. Wykonamy szereg prostych eksperymentów, które pomogą wybrać materiał najbardziej przydatny w projektowaniu kosmicznych pojazdów. Rekomendowany wiek uczestników: 8–19 lat.