Dzielnica leczniczo-uzdrowiskowa w Ustroniu, słynne „piramidy” to założenie urbanistyczno-architektoniczne unikatowe w skali kraju, znakomicie wpisane w górski krajobraz Beskidów. Jej twórcami byli wybitni architekci: Henryk Buszko, Aleksander Franta i Tadeusz Szewczyk. W 2023 r. zostało wpisane do rejestru zabytków, jednak ze względu na odwołanie właściciela decyzję uchylono. Obecnie toczy się walka o ochronę i zachowanie unikatowego układu urbanistycznego z uwagi na jego skalę i wartości. Od 2022 r. znany jest plan wprowadzenia dodatkowej zabudowy (dogęszczenia), które spowoduje niekorzystne zmiany. Pikanterii dodaje fakt, że nowy projekt zagospodarowania opracował wnuk Aleksandra Franty, który działa na zlecenie zagranicznego inwestora. W wykładzie zaprezentuję unikatową urbanistykę i architekturę dzielnicy w Ustroniu-Zawodziu oraz toczącą się walkę o jej ochronę. Być może naświetlenie tego problemu zwiększy szansę na wygraną w tej nierównej batalii z obcym kapitałem.
The therapeutic and spa district in Ustroń, the famous "pyramids", is an urban and architectural development unique in the country, perfectly integrated into the mountain landscape of the Beskids. Its creators were outstanding architects: Henryk Buszko, Aleksander Franta and Tadeusz Szewczyk. In 2023, it was entered into the register of monuments, but due to the owner's appeal, the decision was annulled. Currently, there is an ongoing fight to protect and preserve this unique urban layout due to its scale and values. From 2022, there is a plan to introduce additional development (densification), which will cause unfavourable changes. What makes it even more interesting is the fact that the new development project was prepared by the grandson of Aleksander Franta, who is working on behalf of a foreign investor. In my lecture, I will present the unique urban planning and architecture of the district in Ustroń-Zawodzie and the ongoing fight for its protection. Perhaps highlighting this problem will increase the chances of winning this unequal battle with foreign capital.