Domy Boże i bramy do nieba – zachowane synagogi na terenie województwa śląskiego

Historyczne ziemie należące do Górnego Śląska i część zachodniej Małopolski weszły w skład województwa śląskiego. Jednym z elementów jego bogatego dziedzictwa była społeczność żydowska wraz ze swoją religią i kulturą. Dziś historyczną obecność wyznaczają przede wszystkim zachowane cmentarze, kilkanaście synagog oraz domy modlitwy. Przed wybuchem II wojny światowej prawie w każdej większej miejscowości obecnego województwa śląskiego mieszkali Żydzi, znajdowała się co najmniej jedna okazała murowana synagoga oraz co najmniej jeden cmentarz. To, co ocalało po wojnie, nie zawsze – ze względów politycznych − było objęte opieką należną tym obiektom. Jak dzisiaj wyglądają dawne synagogi określane przez wiernych religijnie jako „domy Boże” i „bramy do nieba”, ile ich przetrwało, jaką mają historię, które z nich są najstarsze, najciekawsze oraz czy można dziś odnaleźć wejście do synagogi, której już w przestrzeni miasta nie ma? Ocalałe synagogi to miejsca, które łączą przeszłość z przyszłością.