Nauki humanistyczno-społeczne

Debata poświęcona omówieniu wyników prac zespołu Zielonej Strefy Nauki, łączących analizę urbanistyczno-architektoniczną i krajobrazową z wynikami badań naukowych. Przedstawione zostaną kluczowe dokumenty, takie jak analiza urbanistyczno-architektoniczna, Strategia Rozwoju Przestrzennego Kampusu Katowickiego Uniwersytetu Śląskiego na lata 2025–2035 oraz raport – wytyczne projektowe oparte na psychologii środowiskowej i neuronauce.

Wyrafinowani czy prymitywni? Kim byli? Skąd przyszli? Jak żyli? W co wierzyli? W powszechnej wiedzy o Słowianach więcej jest fantazji niż prawdy. Być może sam termin jest sztuczną kategorią opisu? Kamil Janicki – historyk, popularyzator polskiej historii, autor wielu książek, m.in. „Cywilizacja Słowian. Prawdziwa historia największego ludu Europy”. Redaktor naczelny magazynu „WielkaHISTORIA.pl”. Rozmowę poprowadzi Karol Jałochowski w ramach sceny Pulsar.

Monumentalne teorie urbanistyczne przeszłości ustępują projektom uwzględniającym uwarunkowania nie polityczne, ale biologiczne. Zaczynamy wreszcie budować przyjazne miasta dla Homo sapiens. Przyjazne – czyli konkretnie jakie? Opowie o tym Marcin Skrzypek – redaktor, publicysta, aktywista, który prowadzi Forum Kultury Przestrzeni w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” i popularyzuje idee „miasta dla ludzi”. Autor Pulsara. Rozmowę poprowadzi Katarzyna Czarnecka w ramach sceny Pulsar.

Planujemy wyprawy załogowe i misje na Marsa, a tymczasem wytrzymałość ludzkiego ciała i ludzkiej psychiki wydaje się stawiać te projekty pod znakiem zapytania. Czy jesteśmy gatunkiem, któremu pisana jest ekspansja Kosmosu? Dr Agnieszka Skorupa – psycholog, badacz, wykładowca, adiunkt na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Analizuje zachowania człowieka w sytuacjach ekstremalnych. Wydarzenie w ramach sceny Pulsar poprowadzi Katarzyna Czarnecka.

Wykład będzie dotyczył depresji u mężczyzn, specyfiki jej obrazu klinicznego i najważniejszych objawów. Problematyka ta przez długi czas była zaniedbywana, mimo znaczącej i niekorzystnej dla mężczyzn (w porównaniu z kobietami) dysproporcji dotyczącej zakończonych śmiercią prób samobójczych. Wykład poświęcony będzie również mechanizmom powstawania „męskiej depresji”, jej związkom z nadużywaniem substancji psychoaktywnych i stereotypami społecznymi oraz sposobom pomocy mężczyźnie w depresji.

Lęk jest bardzo ważną emocją w naszym życiu. Niestety czasami, gdy przyjmie on skrajną rolę, może tworzyć więcej szkody niż pożytku. W tym wykładzie zrozumiesz swój lęk oraz znajdziesz sposób radzenia sobie z nim, kiedy zaczyna Ci bardziej przeszkadzać niż pomagać.

Codzienne troski – przyjaźnie, konflikty, konieczność wyboru ścieżki zawodowej lub profilu, trudności rodzinne, lęk o przyszłość, dylematy dotyczące poglądów i wartości i wreszcie docierające z całego świata złe wiadomości – wydają się nie do pogodzenia z cieszeniem się życiem. Często, zwłaszcza w zderzeniu ze złem, tragediami i cierpieniem, zadajemy sobie pytanie: Gdzie jest sens? Po co tu jesteśmy? Czy istnieje źródło pocieszenia? Szczęśliwym się jest czy bywa?

Jak AI wpływa na ewolucję wiedzy i przemiany społeczne? Czy zmierzamy w kierunku społeczeństwa sprawiedliwego, rozumiejącego i świadomego? Czy sztuczna inteligencja stanie się dobrem powszechnym, które będzie modyfikowało zachowania społeczne i indywidualne wzorce postępowania, a także zarządzanie społeczeństwem? A może świadomość wsparcia procesu decyzyjnego przez AI w każdym momencie sprawi z czasem, że stracimy część zdolności poznawczych i umiejętność podejmowania decyzji? Zwłaszcza w sytuacji ryzyka, niepewności, sytuacjach nieoczywistych, dotyczących relacji międzyludzkich i uczuć?

Wystąpienie będzie poświęcone refleksji nad wpływem generatywnej sztucznej inteligencji na rolę zawodową nauczyciela. Punktem wyjścia będzie autorski model zastosowań tego narzędzia w edukacji, który pomoże zidentyfikować kompetencje i umiejętności niezbędne nauczycielom, by mogli skutecznie pełnić kluczową rolę społeczną. Model ten oparto na szeroko zakrojonych badaniach empirycznych, obejmujących 995 nauczycieli starszych klas szkół podstawowych z całej Polski oraz pogłębionych wywiadach z 20 pedagogami aktywnie korzystającymi z generatywnej AI w pracy.

Bodźcie. Cierpimy, gdy jest ich nadmiar, nie czujemy się komfortowo, kiedy jesteśmy niedostymulowani. Utrzymywanie tej ważkiej równowagi, której granice u każdego z nas wyznacza typ układu nerwowego, stanowi nasze codzienne wyzwanie. Zdaje się ono być tym większe, w im bardziej ekstremalnych środowiskach żyjemy i pracujemy. Zimowanie w stacji polarnej czy czekanie na dobrą pogodę w bazie pod Everestem mogą wiązać się z poczuciem niedobodźcowania, budzić frustrację, a wręcz wytwarzać introwertyczne wzorce zachowania.