polski

ChatGPT I podobne narzędzia oparte na dużych modelach językowych (LLM) i modelach języka wizyjnego (VLM) wywołały kolejną rewolucję w technologiach asystujących dla niewidomych. Aplikacje do rozpoznawania obrazu opisują świat lepiej od wielu ludzi, a ponadto, jak to już kiedyś przewidział Stanisław Lem w „Powrocie z gwiazd”, nie dziwią się żadnemu pytaniu. Za pomocą inteligentnych okularów niewidomy nie tylko może zorientować się w przestrzeni, ale np. uzyskać całkiem dobry opis pracy pokazywanej w galerii sztuki współczesnej.

Dr Anna Chrobry urodzona w województwie śląskim, gdzie również zaczęła swoją kosmiczną przygodę w Planetarium Śląskim w ramach praktyk studenckich, opowie o ekscytujących osiągnięcia programu Artemis i jego roli w podróży z powrotem na Księżyc oraz dalej na Marsa. Już za dwa lata, w 2026 roku, wrócimy na Księżyc. Nowy program księżycowy został nazwany Artemis od imienia greckiej bogini łowów i siostry bliźniaczki Apolla.

Sztuczna inteligencja coraz wyraźniej pojawia się na horyzoncie doświadczenia współczesnego człowieka. I chociaż AI jest owocem nauk ścisłych, to szeroko rozumiana humanistyka pozwala nam odpowiednio sproblematyzować to wydarzenie – a jest ono bez precedensu w historii naszej cywilizacji. Dzięki filozofii, literaturze i sztuce możemy zadawać pytania wykraczającego poza analizy naukowo-techniczne. O topozofii (czyli świeckiej metafizyce Stanisława Lema), o możliwej postsekularnej interpretacji zachodzących przemian oraz o ewolucji homo sapiens z dr.

Czym „żywią” się roboty, boty i sztuczna inteligencja? Roboty uwielbiają numery, czyli dane! Kryją się one za wszystkim, co robimy w sieci, są analizowane, przetwarzane i prezentowane. Ale skąd się tam biorą? Na tym warsztacie zapoznamy Was z Wikidanymi, wolną i otwartą bazą wiedzy i danych, która może być czytana i edytowana przez ludzi i roboty. O Wikipedii słyszał niemal każdy, ale znacznie mniej osób wie, że wspierają ją inne projekty dążące do otwarcia wiedzy i informacji. Wikidane są jednym z nich.

W erze sztucznej inteligencji dane stały się nową walutą wiedzy i innowacji. W jaki sposób lokalne społeczności, seniorzy i grupy obywatelskie mogą włączyć się w ten proces, tworząc zestawy danych odzwierciedlające lokalną kulturę, tradycje i wartości? Ta prelekcja pokaże, jak inicjatywy oddolne mogą przyczynić się do powstawania etycznych, zróżnicowanych i społecznie użytecznych modeli AI. Omówimy inspirujące przykłady, wyzwania oraz korzyści wynikające z obywatelskiego tworzenia danych, które mogą stać się nośnikiem lokalnej tożsamości w globalnym cyfrowym świecie.

Czy wiesz, które danie nielegalnie podaje się w gazecie? Która francuska aktorka sypiała w trumnie? W jakim celu cadillac wjechał w 1975 r. w podpaloną piramidę z telewizorów? Co łączy te wszystkie pytania? Jeśli Twoja odpowiedź brzmi: „Wikipedia” – masz rację! Odpowiedzi na te i inne pytania można znaleźć w największym projekcie społecznym w historii ludzkości. Ale czy wiesz, że Wikipedia ma rodzeństwo? Dwanaście różnorodnych siostrzanych inicjatyw otwiera drogę do wolnej wiedzy. Dołącz do nas, by dowiedzieć się, czym są, kto za nimi stoi i dlaczego wolna wiedza jest tak ważna.

Nauka tonie w oceanach danych. Technologie sztucznej inteligencji ułatwiają ich analizę, odnajdywanie ukrytych prawidłowości. Pomagają też formułować warte rozważenia koncepcje. W naukach ścisłych i przyrodniczych dzieje się tak od dziesięcioleci, ale nowe modele AI znajdują dziś zastosowanie także w innych naukach. Podsuwają rozwiązania problemów, z którymi badacze mierzyli się od dawna. Generują jednak nowe – prowokują choćby pytania o sposób, w jaki nauka będzie uprawiana w przyszłości.

Sztuczna inteligencja (AI) jest tematem wielu naukowych i popularnych artykułów. Opracowania te w większości adresowane są do osób dorosłych, mających sporą wiedzę ogólną. Trzeba jednak zdać sobie sprawę, że dziś jeszcze z systemami sztucznej inteligencji stykamy się sporadycznie, więc ewentualny brak wiedzy na jej temat nie stanowi większego problemu. Natomiast dzisiejszej młodzieży licealna, a także dzieciom ze szkół podstawowych przyjdzie żyć w świecie, w którym sztuczna inteligencja będzie wszechobecna.

Chociaż wielu osobom gry wideo kojarzą się przede wszystkim z rozrywką, mogą być – a raczej zawsze są – potężnymi obiektami retorycznymi przekazującymi swoim użytkownikom złożone przesłania ideologiczne: polityczne, społeczne czy ekonomiczne. W czasie prelekcji wyjaśnię, jak takie przesłania są konstruowane, zwracając szczególną uwagę na tzw. retorykę proceduralną – przekazywanie politycznych znaczeń przy pomocy mechaniki rozgrywki.

Czy gry wideo to część dziedzictwa kulturowego – zarówno narodowego, jak i uniwersalnego? Jeśli tak, to jak należy je chronić? Jakie wyzwania stoją na tej drodze? Czy w tym zadaniu polegać mamy na prywatnych czy państwowych inicjatywach? W czasie prelekcji zaproponuję odpowiedzi na te i podobne pytania.