Hiszpański filozof, Fernando Savater, napisał w przedmowie do jednej ze swoich książek, że każde jej kolejne wydanie świadczy zarówno o jego sukcesie... jak i o porażce. Książkowe wznowienia, szczególnie po kilku latach, pokazują bowiem, iż poruszany w nich problem jest wciąż aktualny. Jest problemem właśnie, a nie opisanym, przeanalizowanym zagadnieniem, którego praktyczne skutki przezwyciężono.
Gdy więc sięga się po książkę innego wybitnego Hiszpana, José Ortegi y Gasseta pt. Misión de la Universidad czuje się smutne w swej istocie poruszenie. Książka ta jest zbiorem tekstów napisanych w latach 30.* ubiegłego wieku. Jest ona filozoficzną refleksją na temat funkcji jakie pełni w społeczeństwie edukacja uniwersytecka. Co jednak ważniejsze, Ortega wskazuje co, dlaczego oraz w jaki sposób należy na hiszpańskich uniwersytetach poddać reformie. Podążanie za refleksją filozofa jest czystą intelektualną przyjemnością. Pozostawia jednak po sobie, jak już zaznaczono - przygnębienie.
Oto analiza społeczna sprzed nieomal stu lat... a wydaje się być tak aktualna. W sposób tym bardziej szczególny czyta się teksty Ortegi w świetle ustawy Prawo o Szkolnictwie Wyższym i Nauce z lipca tego roku.
Gdzie znajdziemy jednak u Ortegi y Gasseta terminologię termodynamiczną?
W Misión de la universidad głosi on m.in., że:
- podstawą reformy musi być chęć (QUERER)
- mechanizmem przekazywania wiedzy jest zanieczyszczenie (CONTAMINACIÓN)
- celem edukacji musi być scalenie człowieka (INTEGRAR)
W sposób naturalny kojarzymy zatem:
- chęć z ENERGIĄ jako zdolnością do wykonania PRACY,
- zanieczyszczenie ze ŹRÓDŁAMI ENERGII,
- scalanie z odwróceniem procesu ENTROPII, czyli rozproszenia ENERGII.
Podejdźmy zatem i my do czekających nas na uniwersytecie zmian w sposób energetyczny, lecz energii naszej nie rozpraszajmy!
*wznowienia: 1983, 1997, 1999, 2004, 2007, 2010, 2015.