Chemia

„Czytamy naturę” ma już 5 lat, podczas których opowiedziałem Wam prawie 700 artykułów naukowych ze wszystkich dziedzin nauki. Czy da się to wszystko jakoś sensownie podsumować? Czy da się w ogóle odpowiedzieć na pytanie: co się dzieje w nauce?

Ludzka aktywność nie pozostaje bez wpływu na otaczającą nas przyrodę nawet w najdzikszych częściach globu. Zapraszam na fotograficzną wyprawę do Arktyki, gdzie jak w soczewce zobaczymy środowiskowe problemy Ziemi i poznamy tajemnice tego odległego świata.

Ludzka aktywność nie pozostaje bez wpływu na otaczającą nas przyrodę nawet w najdzikszych częściach globu. Zapraszam na fotograficzną wyprawę do Arktyki, gdzie jak w soczewce zobaczymy środowiskowe problemy Ziemi i poznamy tajemnice tego odległego świata.

Morze przyjeżdża do Katowic! A z czym ono się najczęściej kojarzy? Z wodą, plażą i statkami na horyzoncie. Dlatego właśnie te trzy aspekty powiązane z morzem weźmiemy na tapet. Uczestnicy warsztatów dowiedzą się m.in., dlaczego statki pływają, pomimo swoich potężnych gabarytów. Weźmiemy również pod lupę piasek i sprawdzimy, co się w nim kryje. Dowiemy się także, jak szukać bursztynów oraz jakie gatunki małży można znaleźć na polskich plażach. Przyjrzymy się ponadto bardzo dokładnie naszemu Bałtykowi i porozmawiamy o tym, czym się on wyróżnia spośród innych akwenów.

Podczas warsztatów uczestnicy przeprowadzą eksperymenty związane z żywiołami: ziemią, powietrzem, wodą i ogniem. Ziemia to nie tylko gleba, ale również to, co w niej żyje lub zostało zachowane jako skamielina. Dlatego podczas warsztatów wspólnie wykonamy własną skamielinę. Zobaczymy też, jak wygląda piasek pod mikroskopem oraz poznamy kilka stworzeń żyjących w glebie. Jakie są główne składniki powietrza? Oczywiście azot i tlen. Przyjrzymy się im i sprawdzimy, jak wyglądają w stanie ciekłym. Dodatkowo połączymy siły powietrza i wody, by w nietypowy sposób przelać wodę z butelki do szklanki.

Prezentowany temat zaciekawi każdego zainteresowanego zagadnieniem promieniotwórczości naturalnej piasków plażowych, które w większości przypadków kojarzą są z wakacjami, nadmorskimi kurortami i wypoczynkiem. W trakcie prezentacji zostanie zdefiniowane i wyjaśnione pochodzenie promieniotwórczości naturalnej w minerałach, skałach, glebach, powietrzu i wodzie; pokrótce omówiona zostanie historia jej odkrycia. Zaprezentujemy najnowsze wyniki badań promieniotwórczości naturalnej piasków wybrzeża Morza Bałtyckiego, od Półwyspu Helskiego po wyspę Wolin, wykonane przez autorów prezentacji.

Podczas warsztatów poeksperymentujemy z tak ważnym biologicznie dla fotosyntezy światłem białym, które jest w istocie paletą wielu barw – swoistym świetlnym kodem kreskowym. Doświadczymy kodu kreskowego wybranych źródeł naturalnego i sztucznego światła. Poznamy zjawisko fluorescencji, które pozwoli nam przetestować działanie kremów do opalania. Wzbudzimy fluoresceinę i rodaminę za pomocą odpowiedniej długości fal promieniowania elektromagnetycznego, sprawdzając, czy elektrony potrafią się złościć.

Kosmos to nie tylko Wszechświat i odległe galaktyki. To także okruch chleba i ziarenka piasku, plama na obrusie i wskazująca żeglarzom drogę Gwiazda Północna. To skute lodem strzępy dnia, płatki kwiatów i płatki powiek. Kosmos wokół i kosmos w nas zachwyca, niepokoi, zatrzymuje… Naszej podróży przez Kosmos towarzyszą fragmenty z Gombrowicz, nieoczywiste i wyrwane z kontekstu. Posmakujcie ich wraz z obrazami. Może zawiodą Was w zagadkowo bliskie i niespodziewanie odległe rejony.

Nasz pluszowy przyjaciel serdecznie zaprasza najmłodszych (i nie tylko) do wspólnej zabawy! Teraz to on wcieli się w rolę pacjenta i to dzięki niemu poznasz prawidłową technikę poboru krwi. Przekonasz się, że to wcale nie musi być straszne! Podczas wykonywania ćwiczeń będziemy opowiadać różne ciekawostki, które zapewne zainteresują nie tylko dzieci, ale również dorosłych. Możesz też zostać hematologiem i mikrobiologiem jednocześnie!

O ogromnym potencjale użytkowym roślin nie trzeba nikogo przekonywać. Najbardziej rozpowszechnione jest ich zastosowanie w ziołolecznictwie. Wiąże się to z obecnością w roślinach różnych związków chemicznych, czyli tzw. substancji biologicznie czynnych, dzięki którym pozyskujemy je dla celów terapeutycznych. Warto także podkreślić, że zwykle jeden gatunek rośliny ma więcej niż jedno zastosowanie, np. olejki eteryczne oprócz funkcji leczniczej mogą także służyć jako przyprawa. Dobrym przykładem może być m.in. majeranek.