dla wszystkich

Wykład gościni specjalnej, Olgi Woźniak.

Wykład gościni specjalnej Natalii Bujak o tym, jak powstaje podkast Bunkier Nauki.

Trzecia zwrotka hymnu państwowego Rzeczypospolitej Polskiej jest szczególnie interesująca dla skandynawistów. Wcale nie tylko ze względu na wspomniany w niej potop szwedzki! Wykład pokaże, ile w jednym czterowierszu może być zapisanej historii wydarzeniowej, a przede wszystkim kulturowej historii duńsko-polskiego spotkania. Słuchacze dowiedzą się, co dokładnie Czarniecki robił na Północy, jakie morze i w jakich okolicznościach pokonywali jego żołnierze oraz jak te czyny zapisały się w duńskiej pamięci.

Spojrzymy na budowaną drogę wodną łączącą Bałtyk z Zalewem Wiślanym i Elblągiem, traktując ją nie jako dzieło i przedmiot sporu osobistości znanych z dzisiejszej sceny medialno-politycznej, ale pomysł, który ma już 450 lat. Wyjaśnimy, na czym polega podejście fronetyczne (phronetic social science) do nowej infrastruktury tzw. megaprojektów.

Czy naprawdę całe nasze życie jest zapisane w genach? Czy możemy z nich odczytać naszą przyszłość? Czy mamy wpływ na nasze losy mimo genów? Czy wiedza o genach to zagrożenie czy błogosławieństwo? Czy genetyka to oręż do walki czy do obrony?

Radioterapia w wysokich dawkach to skuteczna metoda leczenia chorych na nowotwory złośliwe i jest zazwyczaj z onkologią kojarzona. Niskie dawki promieniowania jonizującego mają działanie przeciwzapalne i tę właściwość wykorzystuje się w leczeniu licznych chorób nieonkologicznych, choć to zastosowanie nie jest powszechnie znane. Przykładem takich schorzeń mogą być: łokieć tenisisty, zespół bolesnego barku, ostroga piętowa, choroba Gravesa-Basedowa; a także poważniejsze, jak neuralgia nerwu trójdzielnego, oporne zaburzenia rytmu serca czy zapalenie płuc w przebiegu COVID-19.

Pokażemy węgiel jako element przemysłowego dziedzictwa. Carbosfera przeniesie uczestników Festiwalu głęboko pod ziemię w dwójnasób – dzięki wirtualnej rzeczywistości i… klockom Lego. Wiertnica, spągoładowarka, kombajn chodnikowy oraz wielce widowiskowy kombajn ścianowy wspomagany sekcjami obudowy zmechanizowanej są: wykonane w 100% z klocków, w pełni ruchome, zdalnie sterowane za pomocą tabletów. Nie tylko zobaczycie ten majstersztyk, ale będziecie mogli kierować nimi dzięki aplikacji. Carbosfera to też wirtualna wizyta kilkaset metrów pod ziemią.

Pierwszy zbudowany w Polsce instrument kosmiczny miał za zadanie badać aktywność słoneczną. Został wyniesiony rakietą, która tak naprawdę była radzieckim pociskiem przerobionym na rakietę nośną. Instrument poleciał w kosmos w 1970 roku, otwierając tym samym całkiem długą listę misji słonecznych z udziałem polskich heliofizyków i inżynierów. Jako Centrum Badań Kosmicznych PAN bierzemy udział w kilku najbardziej przełomowych misjach solarnych ostatnich i najbliższych lat.

W trakcie Tygodnia Książki przyglądaliśmy się niezwykłemu obiektowi, jakim jest książka, z różnych stron. Zostaną zaprezentowane fotografie dokumentujące wydarzenia tygodnia oraz przedstawione wnioski płynące z organizacji i odbioru wydarzenia, w którego program włączyło się wiele instytucji. Podczas wystąpienia zostanie m.in. podkreślona rola bibliotek akademickich (i nie tylko) w budowaniu relacji czytelnika z książką.

Komputery są zbudowane z tranzystorów, które pozwalają na implementację prostych operacji logicznych poprzez precyzyjną kontrolę pola elektromagnetycznego. Gwałtowny rozwój uczenia maszynowego zaskakuje nas. Możemy użyć cząstek i ich właściwości kwantowych do wykonywania obliczeń. Komputer kwantowy, który musi być odseparowany od reszty wszechświata, żeby działał poprawnie – ale mimo to może się uczyć.