Przyroda

Odbędzie się szereg doświadczeń i pokazów, których jedynym bohaterem będzie ciekły azot – ciecz bardzo pospolita, łatwo dostępna i oferująca wiele możliwości demonstracyjnych. Po pierwsze jako źródło niskiej temperatury, a po drugie jako wygodne źródło dużej ilości czystego gazu – azotu, powstającego podczas przejścia ze stanu ciekłego w gazowy.

Z prof. dr. hab. Krzysztofem Pyrciem rozmawia Marek Ścibior.

Eksperymenty to nie tylko domena laboratoriów i sterylnych pracowni. Dziki las również może stać się areną doświadczeń. W czasie spotkania opowiem o jednym z najstarszych laboratoriów dzikiej przyrody: dębowych lasach na szwedzkiej wyspie Gotlandii. Jak można dowiedzieć się, skąd ptaki biorą żółty kolor swoich jaskrawych piór? Czy ptasie samice są gotowe na zmiany klimatu? Jak możemy eksperymentalnie to sprawdzić? Czy modraszki mają modowy gust? Te i inne sekrety odsłonimy podczas prelekcji.

Celem projektu jest stworzenie międzypokoleniowego ogrodu ekologicznego w naszym mieście. Seniorzy i młodzież połączą siły, aby wspólnie zaprojektować i założyć ogród, który będzie miejscem edukacji, relaksu i integracji międzypokoleniowej. Seniorzy podzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem w uprawie roślin, a młodzi wniosą świeże pomysły i energię. W ogrodzie zostaną zasadzone warzywa, owoce i zioła, a także rośliny ozdobne, które stworzą przestrzeń przyjazną dla ludzi i środowiska.

Praca polega na wytworzeniu przedmiotu użytkowego z bioplastiku otrzymanego z odpadów roślinnych i organicznych, takich jak skórki owoców czy resztki warzyw. Celem jest stworzenie ekologicznej alternatywy dla tradycyjnych tworzyw sztucznych, które stanowią poważne obciążenie dla środowiska. Proces obejmuje przygotowanie surowców, ich przetworzenie w masę bioplastyczną oraz formowanie gotowego produktu. Otrzymany materiał charakteryzuje się biodegradowalnością, elastycznością i trwałością, co pozwala na jego praktyczne wykorzystanie. Wytworzony przedmiot, np.

To interaktywne stoisko edukacyjno-badawcze, w którym uczestnicy będą mogli:
1. Zmierzyć swoje ślady ekologiczne – przy pomocy quizu i aplikacji dowiedzą się, ile CO2 wytwarzają ich codzienne nawyki (np. transport, jedzenie, zużycie energii).
2. Zobaczyć Katowice przyszłości – makietę miasta z minipanelami solarnymi, elektrowniami wiatrowymi, ogrodami dachowymi i zielonymi tramwajami.
3. Zbudować własny filtr powietrza z naturalnych materiałów (np. węgla aktywnego, papieru, waty i butelki) i sprawdzić jego skuteczność.

Mądry Hans, czyli koń, który potrafił liczyć. Gołębie rozróżniające obrazy kubistów i impresjonistów. Niemal absolutna czerń w upierzeniu ptaków, a także wiele innych odkryć naukowych, które na zawsze zmieniają nasze podejście do przyrody. Po tym wykładzie już nigdy więcej nie spojrzysz w ten sam sposób na kanapkę pokrytą pleśnią, sikorkę w ogrodowym karmniku lub najbardziej samotnego wieloryba na świecie.

W wystąpieniu słuchacze zostaną zaproszeni do spojrzenia na człowieka jako na złożoną wspólnotę organizmów, w której granice między „ja” a „nie-ja” stają się płynne. Perspektywa holobiontu otwiera nowe pole do refleksji nad ciałem, zdrowiem i naszym miejscem w sieci życia. To próba połączenia nauki, wyobraźni i etycznej wrażliwości, by dostrzec w człowieku nie odrębną jednostkę, lecz dynamiczny ekosystem współistniejących istot.

Badacze szacują, że do 2050 roku ⅔ populacji naszej planety doświadczy różnych form niedoboru wody. Do tego czasu globalne zapotrzebowanie na wodę wzrośnie o 20–25%, a liczba dorzeczy, w których zasoby wodne są bardzo zmienne z roku na rok lub trudne do przewidzenia, wzrośnie o 19%. Jednocześnie analizy pokazują, że rozwiązywanie globalnych problemów wodnych jest tańsze, niż mogłoby się wydawać, a edukacja ekologiczna i klimatyczna stanowią kluczowy element budowania świadomości małych lokalnych społeczności.

Choć zazwyczaj kojarzymy koty z internetem pełnym memów, filmików i kocich gwiazd, to w historii nauki odegrały zaskakująco ważną rolę. To cisi (choć czasem miauczą) współpracownicy naukowców, uczestnicy eksperymentów, inspiracja dla odkryć i bohaterowie badań, które zmieniały świat. Podczas wykładu pokażemy, w jakich eksperymentach brały udział te sympatyczne futrzaki i dlaczego bez nich historia odkryć mogłaby wyglądać zupełnie inaczej.