Historia

Polska w międzynarodowej współpracy rozwojowej jest darczyńcą – poprzez dostarczanie pomocy wspomaga rozwój słabiej rozwiniętych krajów. Nie zawsze tak jednak było. Tuż po wejściu na ścieżkę transformacji systemowej Polska pomoc międzynarodową… otrzymywała. Pozyskiwanie pomocy (od innych państw i organizacji międzynarodowych) stało się jednym z polskich priorytetów. W końcu ostatniej dekady XX wieku Polska zaczęła śmielej myśleć o współuczestnictwie w rozwiązywaniu problemów globalnych. W tym celu właśnie w 1998 roku dokonała pierwszych transferów pomocowych.

Wykład popularnonaukowy dotyczący znanych nam metali stosowanych na przestrzeni wieków do leczenia różnych przypadłości. Słuchacze dowiedzą się ciekawych informacji o pitnym złocie w kontekście złotej gorączki; srebrze i srebrzycy; stosowaniu ołowiu i jego skutkach; pigułkach przeciwbiegunkowych z rtęcią i innych lekach z rtęcią do leczenia różnych schorzeń, a w konsekwencji chorobie z Minamaty; antymonie i emetyku, czyli popularnym leku do wywoływania wymiotów; chorobie itai-itai w kontekście kadmu; radzie jako cudownym leku na wszystko.

Celem warsztatów dla dzieci i młodzieży będzie zaprezentowanie dziedzictwa przemysłowego i kulturowego poprzez stworzenie przestrzeni miasta – osiedla robotniczego wraz z zakładem pracy (kopalnią). Dzieci uczestniczące w zajęciach poprzez prezentację poznają, jak wygląda i czym charakteryzuje się dziedzictwo (architektura) o górniczym i przemysłowym charakterze oraz jaka kultura została wytworzona przez jego mieszkańców. Na przygotowanych podkładach dzieci z wykorzystaniem modeli, fotografii i rysunków stworzą miasta.

Dlaczego Katowice stały się w pierwszej połowie lat 80. XIX wieku bardzo ważnym miejscem dla społeczności żydowskiej ze Wschodniej i Zachodniej Europy? Kto i kiedy zaprosił do miasta przedstawicieli ruchu Chowewe(j) Cij(j)on oraz jakie były jego główne założenia? Gdzie odbyły się obrady słynnej konferencji oraz jaki miało to związek z założeniem w Katowicach pierwszej loży parawolnomularskiej B'nai B'rith?

Poznaj historyczny krajobraz swojego miasta, odkryj zapomniane miejsca i budynki. Bogaty zasób kartograficzny Archiwum Państwowego w Katowicach posiada niesamowite materiały pozwalające na „podróż w czasie” wybierz się w nią razem z nami. Na stanowisku zostaną zaprezentowane dawne mapy i plany górnośląskich miast i miasteczek uzupełnione dokumentacją fotograficzną.<br><br>

W trakcie wykładu zaprezentowane zostaną metody pracy badaczy historii najnowszej. Wykład zostanie przeprowadzony przy wykorzystaniu materiałów audiowizualnych (prezentacja, zdjęcia, filmy, nagrania muzyczne). Prowadzący w odniesieniu do znanych powszechnie wydarzeń z historii współczesnej przedstawi dokumenty źródłowe, prasowe, osobiste relacje, nagrania audiowizualne, a także interpretacje istotnych faktów historycznych w kulturze masowej (muzyka, malarstwo, grafiki).

Trudno o drugą tak istotną datę w XX-wiecznych dziejach Europy Środkowo-Wschodniej jak rok 1945. Dla takich pogranicznych regionów jak Górny Śląsk wydarzenia tego roku miały bardzo specyficzny charakter – region ten przed wojną był podzielony między Polskę i Niemcy. Kiedy w końcu stycznia 1945 r. dotarły tu oddziały Armii Czerwonej, inaczej potraktowały dawną polską część regionu, inaczej część niemiecką. To zwłaszcza zachodni Górny Śląsk ogromnie ucierpiał wskutek brutalności wojsk sowieckich. Masowe morderstwa na ludności cywilnej, powszechne gwałty na kobietach, wywózka ponad 46 tys.

Wykład dotyczy problematyki tortur śledczych w latach 1945–1956 stosowanych przez funkcjonariuszy UB w trakcie śledztw prowadzonych przez organy bezpieczeństwa publicznego. Tortury w tamtym czasie stanowiły faktycznie dosyć powszechnie stosowaną i jednocześnie nielegalną metodę śledczych skutkującą pozyskaniem dowodów w toku postępowań karnych w postaci samopomówień podejrzanych oraz pomówień innych osób o popełnienie faktycznych lub rzekomych przestępstw, najczęściej mających charakter polityczny.

Zapraszamy do podróży w czasie przez XX-wieczny Górny Śląsk. Odkryjemy losy mieszkańców tego regionu w jego skomplikowanej historii. Dotkniemy historii zawartej w dokumentach archiwalnych, własnoręcznie konserwując, odtwarzając, a następnie digitalizując materiały historyczne. Ożywimy zabawy podwórkowe z czasów PRL, przypomnimy propagandę PRL oraz kulturę drugiego obiegu. Rozwiniemy zdolności manualne, ucząc się wiązać węzeł archiwalny. Opowiemy o najnowszych rozwiązaniach cyfrowych w archiwum, żeby udowodnić, że atrybutem współczesnego archiwisty jest komputer, a nie inkaust.

(zajęcia będą prowadzone w języku angielskim) Wykład (z elementami interakcji z publicznością) porusza temat formy zagadki poetyckiej, która istniała we wczesnych literaturach i której popularność utrzymała się aż do okresu średniowiecza. Przyjrzymy się niektórym zagadkom napisanym ponad tysiąc lat temu w języku staroangielskim, który jest bardzo odległy od angielskiego, którym mówimy dzisiaj. Rozważymy ich funkcje, od zabawy i erotyzmu po role związane z mądrością, magią i religią. Zobaczymy także, jak te funkcje są obecne w etymologiach terminów zagadek w językach indoeuropejskich.