Historia

W Strefie Gier Historycznych spotkają się Klub Gier Historycznych wraz z PlanszoFestem. Klub jest nieformalna grupą miłośników gier (głównie planszowych i figurkowych) o tematyce historycznej. Powstał w roku 2012 przy Muzeum Miejskim "Sztygarka" w Dąbrowie Górniczej, obecnie, od 2022 roku działa przy Śląskim Centrum Wolności i Solidarności.

Tytuł wykładu nawiązuje do obrazu z Kolekcji Lanckorońskich, który znajduje się obecnie na Zamku Królewskim na Wawelu – „Jowisz malujący motyle” (Dosso Dossi). Wychodząc od niejednoznacznego, enigmatycznego znaczeniowo dzieła, wejdziemy na wzgórze wawelskie, zajrzymy do apartamentów i sal, by poczuć, jak bardzo nasz Wawel jest de facto „antyczny”. Nie poznamy Wawelu, nie znając antyku – jak twierdzi jeden z kuratorów zamku.

W wykładzie pokrótce opiszę/scharakteryzuję typy wulkanów, erupcji wulkanicznych, zagrożenia związane z erupcjami wulkanicznymi (i nie tylko) oraz sposoby przeciwdziałania im. Będę się w nim opierał na historycznych przykładach tragicznych erupcji wulkanicznych. Omówione zostaną m.in. niszczycielskie zjawiska związane z erupcjami wulkanicznymi, takie jak: niszczycielskie spływy piroklastyczne, opad popiołu, wylewy lawy, zimne i gorące lahary, wulkaniczne tsunami, osuwiska, emisje toksycznych gazów czy ochłodzenie klimatu wskutek potężnych emisji dwutlenku siarki do stratosfery.

Strefa gamingowa. Spotkanie będzie poświęcone grom terenowym, które poprzez zabawę lub wyzwanie rozwiązania łamigłówki angażują uczestników, a jednocześnie pozwalają poznawać lokalną historię. Przedstawimy proces tworzenia gier oraz ich konstrukcję. Gry terenowe dają możliwość doświadczenia historii bezpośrednio w przestrzeni, dlatego opowiemy, jak budować trasy oraz wykorzystywać topografię i elementy architektury.

Historyczne ziemie należące do Górnego Śląska i część zachodniej Małopolski weszły w skład województwa śląskiego. Jednym z elementów jego bogatego dziedzictwa była społeczność żydowska wraz ze swoją religią i kulturą. Dziś historyczną obecność wyznaczają przede wszystkim zachowane cmentarze, kilkanaście synagog oraz domy modlitwy. Przed wybuchem II wojny światowej prawie w każdej większej miejscowości obecnego województwa śląskiego mieszkali Żydzi, znajdowała się co najmniej jedna okazała murowana synagoga oraz co najmniej jeden cmentarz.

Szyfry i kody nie tylko w matematyce – to escape room o tematyce szyfrów i zagadek logicznych. Aby przystąpić do ich rozwiązywania, nie trzeba mieć żadnej wiedzy z kryptologii – choć jest mile widziana i może być pomocna podczas pracy z zadaniami. Można je rozwiązywać z osobami w wieku od 10 do 110 lat. Misja kończy się po rozwiązaniu czterech zagadek przez każdą z trzech grup (na które dzielimy uczestników zabawy). W ostatnim zadaniu każda grupa otrzymuje unikatową cyfrę kodu do kuferka zamkniętego na zaszyfrowaną kłódkę.

Czy wiesz, co znajduje się w herbie Katowic? To napędzany kołem wodnym młot kuźniczy, który przed wiekami pracował w kuźnicy nad stawem na Rawie, mniej więcej na wysokości dzisiejszej ulicy Korfantego. Nad stawem w centrum Katowic? Oczywiście – to do niego prowadziła niegdyś ulica Stawowa. Dziś nie ma po nim śladu, ale w przeszłości zajmował spory obszar między współczesnymi ulicami Sokolską i Korfantego oraz Mickiewicza i Chorzowską. W dobie industrializacji ulokowano nad nim kilka hut, a nieco dalej na północ powstawały kopalnie węgla kamiennego.

W przestrzeni miejskiej Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii widoczne są liczne wieże szybowe, kominy, hale produkcyjne czy też familoki. To pamiątki po przemysłowej przeszłości regionu, którego historia jest ściśle związana z industrializacją Europy. Podobne obiekty spotkać można w wielu zakątkach tego kontynentu. Dziś pełnią one różnorodne funkcje. Poznaj genezę europejskiego dziedzictwa poprzemysłowego. Dowiedz się, czym jest rewitalizacja i jak bogate drugie życie może ona zapewnić poprzemysłowym obiektom.

Ruch kulturowy New Age można porównać do jarmarku, na którym dostępne są elementy różnych religii, idei, nurtów filozoficznych i alternatywnych. Szukając źródeł New Age'u natrafiamy na literaturę ludową drukowaną w licznych małych wydawnictwach z XIX wieku, takich jak na przykład Wydawnictwo Edwarda Feitzingera w Cieszynie, wyróżniające się publikowaniem książek z zakresu tzw. duchowości alternatywnej. Senniki, horoskopy i gry towarzyskie wydawane w XIX wieku możemy uznać za początek współczesnych popkulturowych publikacji, wpisujących się w nurt New Age.

Jednym z przytłaczających (dosłownie i w przenośni) elementów współczesnego świata są śmieci. Ich obecność stanowi coraz bardziej problematyczny element każdego miejsca, w którym żyje człowiek. Śmieci stanowią zbiór tego, co niechciane, zbędne czy szkodliwe. Zwykle też budzą wstręt i obrzydzenie. Jednak coraz częściej są też wykorzystywane do preparowania artefaktów służących estetycznemu zadowoleniu. Śmieci bywają eksponatami w muzeach lub stanowią materiał, z którego tworzone są dzieła sztuki.