Informatyka

Czy maszyny są moralne? W jakim zakresie czatboty mogą być etyczne? Czy AI jest dla nas konkurencją? Starsze pokolenia boją się AI w roli Terminatora. Młodsze niepostrzeżenie poświęcają swoją decyzyjność i niezależność w imię wygody. Jednak we wszystkich pokoleniach technologie sztucznej inteligencji wywołują wiele wątpliwości w zakresie oceny moralnej, ryzyka agregacji prywatnych danych, rozwoju prognostyki społecznej na podstawie danych behawioralnych, wreszcie – delegowania procesu decyzyjnego na maszyny.

Osobisty cyfrowy kapitał poznawczy (PDCC) reprezentuje unikalny zbiór cyfrowo przechowywanej wiedzy, umiejętności i doświadczeń jednostki, podczas gdy publiczny lub zbiorowy cyfrowy kapitał poznawczy (CDCC) obejmuje ogromną, zbiorową bazę wiedzy dostępną za pośrednictwem Internetu i systemów sztucznej inteligencji. Koncepcja „osobistego” cyfrowego kapitału poznawczego pojawia się jako odpowiedź na rosnący trend eksternalizacji poznawczej w epoce cyfrowej, gdy jednostki w coraz większym stopniu przenoszą swoje osobiste funkcje poznawcze na urządzenia cyfrowe i bazy danych.

Wśród korzyści dla kobiet sztuczna inteligencja zapewnia już lepszy dostęp do edukacji i rozwoju umiejętności oraz nowych możliwości zatrudnienia; promuje niezależność finansową oraz uczestnictwo w życiu społecznym i politycznym; przeciwdziała także uprzedzeniu i przemocy związanej z płcią, a także rozprawia się z dezinformacją i stereotypami dotyczącymi płci. Chciałbym zilustrować te trendy i korzyści, także w świetle generatywnej sztucznej inteligencji, która stawia mężczyzn i kobiety na równi, jeśli chodzi o upraszczanie uciążliwych zadań i zwiększanie kreatywności.

strefa AI

Sztuczna inteligencja zmienia życie lekarzy i pacjentów, wprowadzając innowacje w badaniach medycznych w wielu dyscyplinach, w farmakologii oraz w procesie leczenia. Jednocześnie obecność AI w medycynie jest obszarem, który budzi wiele lęków społecznych – przekazanie decyzyjności maszynom w zakresie decydowania o ludzkim zdrowiu i życiu wydaje się barierą, której nie chcemy przekraczać.

ChatGPT I podobne narzędzia oparte na dużych modelach językowych (LLM) i modelach języka wizyjnego (VLM) wywołały kolejną rewolucję w technologiach asystujących dla niewidomych. Aplikacje do rozpoznawania obrazu opisują świat lepiej od wielu ludzi, a ponadto, jak to już kiedyś przewidział Stanisław Lem w „Powrocie z gwiazd”, nie dziwią się żadnemu pytaniu. Za pomocą inteligentnych okularów niewidomy nie tylko może zorientować się w przestrzeni, ale np. uzyskać całkiem dobry opis pracy pokazywanej w galerii sztuki współczesnej.

Sztuczna inteligencja zmienia proces twórczy w wielu obszarach sztuki, redefiniując zarówno muzykę, malarstwo, rzeźbę, film, jak i sztukę mediów. Jak w tej perpektywie należy rozumieć kreatywność ludzką i maszynową? Czy AI jest twórcza czy tylko wykonuje algorytm, realizując polecenia człowieka? A może AI zastąpi artystów? Czy sztuka robotów i sztuka AI dalej potrzebują człowieka? Odkąd w 2018 roku dom aukcyjny Christie’s sprzedał obraz grupy Obvious, stworzony przy użyciu sztucznej inteligencji za ponad 400 tys. dolarów, odpowiedzi na te pytania stają się coraz bardziej palące.

Przyzwyczailiśmy się uważać sztuczną inteligencję za maszynę lub żywą istotę, która może stać się konkurentem, a nawet wrogiem ludzkości. Podobnie jak w przypadku wszystkich znaczących mutacji technicznych, które wpływają na praktykę twórczą lub poznawczą, ludzie obawiają się potencjalnego niebezpieczeństwa przeniesienia ognia na niewłaściwe istoty. Jednak biorąc pod uwagę, że sztuczne inteligencje są tworami ludzkimi, odzwierciedlają ludzką naturę, pomagając nam lepiej zrozumieć, jak działa nasz mózg.

Czym „żywią” się roboty, boty i sztuczna inteligencja? Roboty uwielbiają numery, czyli dane! Kryją się one za wszystkim, co robimy w sieci, są analizowane, przetwarzane i prezentowane. Ale skąd się tam biorą? Na tym warsztacie zapoznamy Was z Wikidanymi, wolną i otwartą bazą wiedzy i danych, która może być czytana i edytowana przez ludzi i roboty. O Wikipedii słyszał niemal każdy, ale znacznie mniej osób wie, że wspierają ją inne projekty dążące do otwarcia wiedzy i informacji. Wikidane są jednym z nich.

Czy wiesz, które danie nielegalnie podaje się w gazecie? Która francuska aktorka sypiała w trumnie? W jakim celu cadillac wjechał w 1975 r. w podpaloną piramidę z telewizorów? Co łączy te wszystkie pytania? Jeśli Twoja odpowiedź brzmi: „Wikipedia” – masz rację! Odpowiedzi na te i inne pytania można znaleźć w największym projekcie społecznym w historii ludzkości. Ale czy wiesz, że Wikipedia ma rodzeństwo? Dwanaście różnorodnych siostrzanych inicjatyw otwiera drogę do wolnej wiedzy. Dołącz do nas, by dowiedzieć się, czym są, kto za nimi stoi i dlaczego wolna wiedza jest tak ważna.