Ból towarzyszy człowiekowi przez całe życie i niewątpliwie należy do najbardziej nieprzyjemnych doświadczeń. Mimo swojej ciemnej strony, ból jest biologicznie niezbędny, ponieważ pełni kluczową rolę w zapewnieniu przetrwania. Pomimo wieloletnich badań, ból wciąż pozostaje zagadką, a jego mechanizmy są w dużej mierze niepoznane. Nie zawsze jest też proporcjonalny do rozległości uszkodzeń ciała – czasami odczuwamy go, mimo braku jakichkolwiek urazów, a innym razem nie pojawia się nawet przy poważnych obrażeniach. Tego typu obserwacje tłumaczymy dziś istnieniem tzw. „endogennej modulacji” bólu. W trakcie wykładu opowiem o mechanizmach tej modulacji u ludzi, koncentrując się na jej wybranych formach. Poruszę zagadnienia związane z warunkową modulacją bólu, analgezją offsetową oraz analgezją wywołaną wysiłkiem fizycznym. Wykład będzie wprowadzeniem do warsztatów prowadzonych przez Laboratorium Badania Bólu AWF w Katowicach.
Despite its dark side, pain is a biological source that is absolutely crucial in ensuring survival. Despite many years of research, pain still remains a mystery and its mechanisms are largely unknown. It is also not always proportional to the extent of bodily injury – sometimes we feel it even without any injuries, and other times it does not appear even in the case of serious injuries. Today, we explain these types of observations by the existence of so-called endogenous pain modulation. During the lecture, I will talk about the mechanisms of this modulation in humans, focusing on its selected forms. I will discuss issues related to conditioned pain modulation, offset analgesia, and exercise-induced analgesia. The lecture will be an introduction to workshops conducted by the Pain Research Laboratory of the University of Physical Education in Katowice.