Przyroda

Trudno nam wyobrazić sobie życie bez roślin, które stanowią podstawę naszej egzystencji. Codziennie cieszą nasze oczy i dają wytchnienie. Wzbogacają atmosferę w tlen, stanowią pożywienie i ważny element gospodarki. Z uwagi na wszechobecną globalizację i naszą miłość do podróży coraz częściej roślinom zagrażają niebezpieczne choroby i szkodniki, nad występowaniem których czuwamy my – lekarze roślin.

Czysta woda nie ma smaku, zapachu ani barwy. Daje życie i jest życiem – to najkrótsza informacja o bezmiarze tematu wody. Ale czy chcesz dowiedzieć się o wodzie czegoś więcej? Jakie są zalety picia wody? Co oznacza badanie fizykochemiczne, mikrobiologiczne i sensoryczne wody? A może chcecie dowiedzieć się, jak wygląda na co dzień praca sommelierów wody? Na te i wiele innych pytań znajdziecie odpowiedzi na naszym stoisku, gdzie wszystko będzie się kręcić wokół kropli wody.

Promieniotwórczość towarzyszy nam każdego dnia, chociaż nie zdajemy sobie z tego sprawy. Wyróżnić możemy tzw. naturalną promieniotwórczość, która towarzyszy nam od czasu utworzenia Ziemi, oraz taką, którą sami wprowadzamy do środowiska w wyniku działalności człowieka. Stale jesteśmy narażeni na promieniowanie jonizujące, które dociera do nas z różnych komponentów środowiska (promieniowanie kosmiczne, ziemskie), ale także sami jesteśmy źródłem promieniowania. To, co spożywamy, też ma wpływ na dawkę promieniowania jonizującego, jaką otrzymujemy każdego dnia. Czy jest się zatem czego bać?

Czy zastanawialiście się kiedyś, jak smakuje, pachnie i brzmi DNA? O cechach tego niezwykłego nośnika informacji porozmawiamy w trakcie wykładu. Niczym najlepsi detektywi wspólnie odkryjemy wszystkie tajemnice DNA!

W ramach wykładu zostaną zaprezentowane sylwetki naukowe (i nie tylko) wybitnych kobiet, które zmieniły nasze patrzenie na świat. Poznacie bliżej kobiety, takie jak: polska noblistka Maria Skłodowska–Curie, wybitna biolog Rosalind Franklin, amerykańska pionierka programowania Grace Hopper, jedna z pierwszych paleontolożek na świecie Mary Anning oraz twórczynie metody edycji genów, których odkrycie zostało uhonorowane nagrodą Nobla: Emmanuelle Charpentier i Jennifer A. Doudna.

Liść Lotosu jest najbardziej rozpoznawalnym przykładem samooczyszczającej się powierzchni ultrahydrofobowej i cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem wśród naukowców zarówno od strony poznawczej jak i aplikacyjnej. Właściwość samooczyszczania liści lotosu, zwana „efektem lotosu”, opiera się na specyficznych cechach budowy ultrahydrofobowej powierzchni jego liści. Powierzchnia ta, dzięki chropowatej fakturze, zapewnia minimalny kontakt wody z cząsteczkami brudu przez co przyczepność jest bardzo niska i krople wody przetaczające się po powierzchni usuwają cząstki brudu.

Niepozorne korzenie w porównaniu z kwiatami i liśćmi wydają się brudne, bure i nijakie. Ale nic bardziej mylnego! Wystarczy zajrzeć pod mikroskop, aby przekonać się, że korzeń to intrygujący mikrokosmos. To dom dla wyspecjalizowanych mikroorganizmów, niezbędnych roślinie do życia. Są wśród nich: grzyby mykoryzowe, które tworzą w korzeniu struktury przypominające dzieła artystów sztuki współczesnej, a służą do handlu z rośliną, gdzie walutą jest cukier, a towarem sole mineralne.

Nieczynne kamieniołomy Sadowa Góra i Gródek są świadectwem bogatej historii górnictwa w Jaworznie. Wydobycie wapieni i dolomitów trwało tu ponad 120 lat. Po zakończeniu eksploatacji pozostały w przestrzeni miasta opuszczone wyrobiska, którym nadajemy nowe funkcje użytkowe, wykorzystując ich potencjał przyrodniczy i kulturowy. Powstały w Jaworznie ośrodek, wykorzystując walory przyrody nieożywionej, zachęca do poznania bogatej przeszłości geologicznej miasta. Park Gródek z kolei staje się nowym miejscem rekreacji w przestrzeni miejskiej.

Badanie trzęsień Ziemi, Księżyca i Marsa jest istotne dla zrozumienia sejsmicznej aktywności planetarnych ciał niebieskich. Analizujemy podobieństwa i różnice między tymi zjawiskami. Porównujemy skutki trzęsień Ziemi i ich wpływ na życie ludzkie i infrastrukturę z trzęsieniami na terenach Księżyca – ich badanie pomaga w zrozumieniu geologii ciał niebieskich. Również trzęsienia na Marsie są obszarem intensywnych badań, prowadzących do lepszego zrozumienia ewolucji planety. Analizujemy mechanizmy generujące te trzęsienia i ich implikacje dla nauki o planetach.

Nasze stanowisko będzie prezentować zastosowania metod geofizycznych w różnych dziedzinach:
1. środowisko – monitorowanie zanieczyszczeń i struktur geologicznych wpływających na środowisko;
2. głębokie wnętrze Ziemi – sondowanie warstw Ziemi, zrozumienie procesów tektonicznych i geotermalnych;
3. budowa geologiczna – mapowanie warstw skalnych, identyfikacja złóż surowców, prognozowanie zagrożeń;
4. poszukiwanie złóż – wykorzystanie geofizyki w poszukiwaniach ropy, gazu, rud metali.