Wiedza o społeczeństwie

W ramach budowania społeczeństwa obywatelskiego w naszym kraju przechodzimy kolejne etapy włączania społeczności lokalnych do zarządzania swoimi małymi ojczyznami. Jeszcze 10–15 lat temu niektóre gminy w sposób pionierski wprowadzały decyzją swoich organów uchwałodawczych (rad gmin, powiatów) uchwały dotyczące budżetu partycypacyjnego. Pionierem w Polsce był Sopot. Treść uchwały i sposób dystrybucji środków były różne w różnych gminach, które zdecydowały się wprowadzać budżety partycypacyjne.

Jakich pamiątek nie można przywozić zza granicy? Co znaleźliśmy w bagażach turystów wracających z egzotycznych wyjazdów? Jakie niebezpieczeństwa wynikają z używania towarów podrabianych? Jak można uniknąć rozczarowania, kupując coś „w promocji”? Jak zatrzymujemy towary podrabiane i niebezpieczne? Jak Służba Celno-Skarbowa chroni dzikie gatunki fauny i flory zagrożone wyginięciem? Jakie nowoczesne usługi kierujemy do naszych podatników? Jakim wyposażeniem technicznym dysponują funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej? Jak mobilnie prześwietlamy przesyłki oraz bagaże?

Popularne określenie „osoba wysokowrażliwa” odnosi się do rozwijanej koncepcji środowiskowej wrażliwości (environmental sensitivity), która wskazuje, iż ewolucja mogła preferować takie strategie reagowania, które cechowały się podwyższoną wrażliwością na stymulację na bodźce ze środowiska. Taka uogólniona wrażliwość powoduje z jednej strony większą czujność na zagrożenia, ale z drugiej wiąże się z wyższą zdolnością do czerpania z bodźców apetencyjnych. Wykład prezentuje koncepcję środowiskowej wrażliwości, jej biologiczne i psychologiczne mechanizmy.

Zaufanie odgrywa bardzo ważną rolę we wszystkich sferach życia człowieka – poczynając od rodziny i przyjaciół, a na gospodarce i polityce kończąc. Mimo że ludzie każdego dnia podejmują wiele swoich zachowań, dokonując kalkulacji zaufania i nieufności, często nie uświadamiają sobie tego faktu. Jest to jeden z fenomenów zaufania, które będąc niejako „niewidzialnym” składnikiem życia społecznego, stanowi jeden z jego elementów podstawowych.

Ruch kulturowy New Age można porównać do jarmarku, na którym dostępne są elementy różnych religii, idei, nurtów filozoficznych i alternatywnych. Szukając źródeł New Age'u natrafiamy na literaturę ludową drukowaną w licznych małych wydawnictwach z XIX wieku, takich jak na przykład Wydawnictwo Edwarda Feitzingera w Cieszynie, wyróżniające się publikowaniem książek z zakresu tzw. duchowości alternatywnej. Senniki, horoskopy i gry towarzyskie wydawane w XIX wieku możemy uznać za początek współczesnych popkulturowych publikacji, wpisujących się w nurt New Age.

Jednym z przytłaczających (dosłownie i w przenośni) elementów współczesnego świata są śmieci. Ich obecność stanowi coraz bardziej problematyczny element każdego miejsca, w którym żyje człowiek. Śmieci stanowią zbiór tego, co niechciane, zbędne czy szkodliwe. Zwykle też budzą wstręt i obrzydzenie. Jednak coraz częściej są też wykorzystywane do preparowania artefaktów służących estetycznemu zadowoleniu. Śmieci bywają eksponatami w muzeach lub stanowią materiał, z którego tworzone są dzieła sztuki.

Prawo zazwyczaj pozostaje w tyle za rzeczywistością. Nie inaczej jest w relacji ze środowiskiem ulegającemu wielu nagłym zmianom. Co prawda z opóźnieniem, ale prawo jednak reaguje na różne wyzwania związane z kryzysem klimatycznym. Czym są i jak działają społeczności energetyczne? Kiedy wymagane jest sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynków? Czy sekwestracja dwutlenku węgla jest zasadnym sposobem zmniejszenia jego emisji? Na czym polega zjawisko greenwashingu i jak chroni się przed nim konsumentów?

Poprzez warsztaty chcemy pokazać wpływ trwającego od dłuższego czasu procesu degradacji instytucji demokratycznego państwa prawa na zwykłego człowieka. Instytucje te obecnie wydają się czymś oczywistym i przez to „przeźroczystym”, jednak ich wartość uwidacznia się, gdy przestają działać prawidłowo. Gdzie możesz się zwrócić się, gdy Twoje prawa są łamane? Czy niezależność i niezawisłość to przywileje władzy sądowniczej czy raczej gwarancje Twoich praw przed sądem? Czy kryzys konstytucyjny ma jakieś znaczenie dla zwykłego Kowalskiego?

Dyskusja na temat Europy Środkowej trwa od wielu lat i pewnie trwała będzie nadal. Czy należymy do tej części Europy, jakie są wyznaczniki „środkowoeuropejskości”, jaka była wspólna przeszłość? Te pytania stawiane są nie tylko w Polsce, ale też w innych krajach. W debacie wezmą udział naukowcy z Czech, Słowacji i Węgier oraz oczywiście z Polski. Poruszone zostaną problemy tożsamości Europy Środkowej, jej kultury, historii, wspólnych losów, wzajemnych relacji, stereotypów itp. Bowiem nie tylko my utożsamiamy się z tą częścią Europy, ale także nasi sąsiedzi.

Ludwik XIV, król Francji w latach 1654–1715, zwany też Ludwikiem Wielkim – to postać niejednoznaczna. Wspaniały władca, reformator polityczny i gospodarczy, miłośnik sztuki, ale też tyran, podżegacz wojenny i bezwzględny prześladowca. Jego czasy to okres bezprecedensowego rozkwitu Francji. Francuska kultura i sztuka stały się wzorem do naśladowania, a język francuski – jednym z najważniejszych elementów komunikacji w całej Europie.