Historia

Choć cesarstwo rzymskie nigdy nie objęło swoimi granicami ziem dzisiejszej Polski, to wiedza Rzymian na ich temat była zaskakująco szeroka. Począwszy od tzw. mapy Agryppy pochodzącej z czasów augustowskich, poprzez wyprawę na Bałtyk i ustanowienie szlaku bursztynowego, po udział posiłków rzymskich w wojnie toczonej na Pomorzu Gdańskim, pojawiające się w źródłach wzmianki jednoznacznie świadczą o żywym zainteresowaniu tą częścią Barbaricum. Jakie były źródła wiedzy geograficznej Rzymian? Jak często pojawiali się na ziemiach Polski? Jaki był cel gromadzonych przez nich informacji?

Historia zapisu dźwięku zaczyna się w 1857 roku, gdy Édouard-Léon Scott de Martinville wynalazł fonoautograf – urządzenie zapisujące dźwięk, ale bez możliwości odtwarzania. W 1877 roku Thomas Edison opracował fonograf, który umożliwiał zarówno nagrywanie, jak i odtwarzanie. W 1887 roku Emile Berliner stworzył gramofon i płyty, co zapoczątkowało erę analogowego zapisu dźwięku. W latach 30. XX wieku pojawiły się taśmy magnetofonowe, a w latach 60. – kasety, które ułatwiły domowe nagrywanie. W 1982 roku wprowadzono płyty CD, zapoczątkowując erę cyfrową. W latach 90.

W trakcie wykładu zaprezentowane zostanie znaczenie Górnego Śląska w polityce Waszyngtonu wobec Polski i Europy po 1945 r. Poruszone zostaną wątki związane z potencjałem gospodarczym regionu, amerykańskim dziedzictwem (m.in. American-Silesian Company), plany modernizacji gospodarczej. Wizje polityków znad Potomaka zostaną zestawione z działaniem USA na rzecz odbudowy Europy, demokracji. W trakcie wykładu przedstawiona zostanie specyfika Górnego Śląska na tle innych rejonów pogranicza europejskiego, procesów migracji, a przede wszystkim rozwoju przemysłowego.

W obliczu globalnych kryzysów umiejętność prowadzenia skutecznych negocjacji stała się kluczowa dla utrzymania pokoju i stabilności. Wykład przybliży słuchaczom wyzwania, przed jakimi stoją współcześni dyplomaci, oraz strategie, które stosują w obliczu napięć międzynarodowych. Szczególną uwagę poświęcimy analizie spotkania prezydenta USA Donalda Trumpa z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim, które miało miejsce 28 lutego 2025 roku w Białym Domu.

Zapraszamy na fascynującą opowieść o mało znanej historii wydobycia ropy naftowej w Karpatach i Galicji. Wykład poświęcony będzie projektowi dokumentalnemu „Sen o czarnym złocie”, który eksploruje pozostałości dawnego przemysłu naftowego wzdłuż Karpacko-Galicyjskiego Szlaku Naftowego. W przeciwieństwie do kopalni śląskich, które zostały szeroko udokumentowane przez fotografów historia ropy karpackiej pozostaje w cieniu. Podczas wykładu zaprezentujemy wizualną opowieść o zanikającym dziedzictwie naftowym regionu.

W trakcie wykładu słuchacze dowiedzą się o roli, jaką w kilku wielkich operacjach desantowych II wojny światowej odegrały legendarne barki desantowe LCVP (Landing Craft Vehicle Personnel), zaprojektowane przez Andrew J. Higginsa, amerykańskiego konstruktora i budowniczego łodzi pełnomorskich. Słuchacze dowiedzą się o ich genezie, przełomowej konstrukcji, wreszcie o tym, że dzięki nim możliwe było m.in. lądowanie żołnierzy i sprzętu na plażach Normandii w trakcie operacji „Overlord” w czerwcu 1944 roku. Po wojnie naczelny dowódca wojsk alianckich w czasie inwazji w Normandii, gen.

Wielu zna Mausa, ale niewielu kojarzy go z Sosnowcem… Maus. Opowieść ocalałego autorstwa Arta Spiegelmana to pierwszy w dziejach komiks uhonorowany Nagrodą Pulitzera (w 1992 roku). Od momentu publikacji ta opowieść o Holokauście, jego wpływie na kolejne pokolenie i trudnych relacjach ocalałych ze swoimi dziećmi została przetłumaczona na ponad 30 języków. Doczekała się licznych opracowań i artykułów, jednak niewiele uwagi poświęcono dotąd Sosnowcowi – miastu, w którym toczy się znaczna część akcji utworu.

Szyfry można rozwiązywać z osobami w wieku od 10 do 110 lat. Podczas zajęć poznasz szyfry harcerskie, szyfry ułamkowe, szyfr ROT13, szyfr Cezara, szyfr Pitagorasa, szyfr telefoniczny, symbole Azteków, a także krzyżówki liczbowe, anagramy, palindromy, krzyżówki egipskie i wiele innych. Staniesz przed wyzwaniem, by znaleźć kod do kłódki, a tym samym otworzyć skrzynkę ze skarbem. Zapraszamy do zabawy w szyfrowanie.

Zapraszam w podróż po dwóch pozornie odległych, a jednak równie fascynujących światach: medycznych bibliotekach i książkach miniaturowych. Czy może istnieć coś wspólnego między specjalistycznymi zbiorami a bibliofilskimi unikatami? Podczas prelekcji odkryjemy, że miniaturyzacja to nie tylko domena sztuki książki, ale także medycyny i nauki. Poznamy unikalne przykłady miniaturowych publikacji medycznych, a także dowiemy się, czy biblioteki medyczne posiadają wiele książek miniaturowych w swoich zbiorach oraz jaka jest ich rola w przechowywaniu rzadkich kolekcji.

Opuścimy sale wykładowe i przeniesiemy się w przestrzeń miasta, aby podczas spaceru po śródmieściu Katowic zwrócić uwagę na budynki, postaci, miejsca pamięci na styku kultur – polskiej, niemieckiej, żydowskiej (i innych). Pragniemy zrekonstruować nie tylko związki kulturowe, wskazać miejsca i wybrane stacje życia najważniejszych literatów i ludzi kultury związanych z Katowicami, ale także przywołać wybrane karty z życiorysu miasta.